સંપર્ક : Contact

Name :- Solanki Nayana J. Mobile:- 6359505666/9537667111 Email:-nayana.J.tirna89@gmail.com

31 ડિસેમ્બર 2023

લાગણીની પરિભાષા : 13

હદયની ભાષા



કેલેન્ડર હંમેશા તારીખને બદલે છે, પરંતુ એક દિવસ એવો આવે છે જ્યારે તારીખ આખું કેલેન્ડર જ બદલી નાખે છે.
એટલે હંમેશા ધીરજ રાખો સાહેબ..
દરેકનો સમય એકવાર તો જરૂર આવે જ છે.

ઘા ખમીને પણ અને વેદના ઝીરવીને પણ ટટ્ટાર ઊભા રહેવું પડતું હોય છે...સાહેબ...
જે જીરવી શકે છે તે જ જીતી શકે છે..

'ગુસ્સો'અને' અહંકાર' જીવનમાં ક્રેડિટ કાર્ડ જેવા છે...સાહેબ...
હમણાં વાપરો અને પછી એની કિંમત ચૂકવો...

જિંદગીમાં ક્યારેય એટલું પણ કોમ્પ્રોમાઇઝ ના કરી લેવું કે,
લોકો ભૂલી જાય કે તમે માણસ છો…

વહી ગયેલી જિંદગીના આજે દરેક પત્તા ખોલ્યા...
ત્યારે સમજાયું કે મુઠ્ઠી ની જરૂરિયાત સામે પ્રભુએ ખોબે ખોબે આપ્યું છે...!

(સંકલિત)
- નયના સોલંકી
- આંખો


30 ડિસેમ્બર 2023

ડૉ. વિક્રમ સારાભાઇ - પુણ્યતિથિ 30 ડિસેમ્બર.

ડૉ. વિક્રમ સારાભાઈ

નામ :- ડૉ. વિક્રમ અંબાલાલ સારાભાઈ
જન્મ તારીખ :- 12/08/1919
જન્મ સ્થળ શહેર :- અમદાવાદ 
જન્મ રાજ્ય :- ગુજરાત
પિતાનું નામ :- અંબાલાલ
માતાનું નામ :- સરલાબેન
અભ્યાસ :- પી.એચ. ડી.
જીવન સાથી :- મૃણાલિની સારાભાઈ
સંતાનો :- કાર્તિકેય અને મલ્લિકા
પુરસ્કારો :- પદ્મભૂષણ, પદ્મવિભૂષણ
અવસાન :- 30/12/1971

*જાણી અજાણી વાતો:-

1. તેમના લગ્ન જાણીતા નૃત્યકાર મૃણાલિની સારાભાઈ‎‎ સાથે થયા હતા.
2. ભટનાગર પુરસ્કાર (૧૯૬૨)
3. ભૌતિક વિજ્ઞાન વિભાગના પ્રમુખ, ભારતીય વિજ્ઞાન મહાસભા (૧૯૬૨)
4. પદ્મભૂષણ (૧૯૬૬)
5. ઇન્ટરનેશનલ એટમિક એજન્સી (I.A.E.A) ની ૧૪મી 
6.જનરલ શિબિરના પ્રમુખ (૧૯૭૦)
7. 'પરમાણુ શક્તિનો શાંતિમય ઉપયોગ' પરની સંયુક્ત
  રાષ્ટ્રસંઘની ચોથી શિબિરના પ્રમુખ (૧૯૭૧)
8. પદ્મવિભૂષણ (૧૯૭૨) મરણોત્તર
9. ભારતીય પોસ્ટ વિભાગ દ્વારા વિક્રમ સારાભાઇની પ્રથમ પુણ્યતિથી (૩૦ ડિસેમ્બર ૧૯૭૨) પર ટપાલ ટિકિટ બહાર પાડવામાં આવી હતી.
10. ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ મેનેજમેન્ટ આઇ.આઇ.એમ. અમદાવાદની સ્થાપના.

11. અટિરા (ATIRA-Ahmedabad Textile Industrial Research Association) ની સ્થાપના.
12. ડૉ. સારાભાઈના પ્રયત્નોથી ૧૯૭૫માં ભારતીય ઉપગ્રહ આર્યભટ્ટને રશિયાના કોસ્મોડ્રોમથી પૃથ્વીની બહારની કક્ષામાં મુકવામાં આવ્યો.
13. એક્સપેરિમેન્ટલ સેટેલાઈટ કોમ્યુનિકેશન અર્થ સ્ટેશન તેમજ ભારતીય અંતરિક્ષ અનુસંધાન સંગઠન(ઇસરો) દ્વારા તેમણે ભારતને અવકાશ યુગમાં ઉચ્ચ સ્થાને પહોચાડ્યું. આથી તેઓને અવકાશ યુગના પિતા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
14. ૧૯૩૯ થી ૧૯૪૫ દરમિયાન તેઓએ નોબેલ પારિતોષિક વિજેતા ડૉ. સી. વી. રામનના માર્ગદર્શન નીચે ભારતીય વિજ્ઞાન સંસ્થાન, બેંગલુરુમાં કૉસ્મિક કિરણોના પ્રસારણ અંગે સંશોધન કર્યું.
15. ૧૯૪૦માં ગણિત અને પદાર્થ વિજ્ઞાનના વિષય સાથે સેન્ટ જોહ્નસ કૉલેજમાંથી તેમણે ટ્રીપોસની પદવી મેળવી હતી અને ૧૯૪૭માં યુ.કે.ની કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટીમાં 'કોસ્મિક રે ઇન્વેસ્ટિગેશન ઇન ટ્રોપીકલ લેટિટ્યૂડ્ઝ' એ વિષય પર શોધ નિબંધ રજૂ કરી પીએચ.ડી.ની પદવી પ્રાપ્ત કરી હતી.
        દક્ષિણ ભારતમાં આવેલું ત્રિવેન્દ્રમ કે જે તિરુવનંતપુરમ્ તરીકે પણ ઓળખાય છે તેમાં આવેલી સંશોધન સંસ્થાને તેમની યાદમાં વિક્રમ સારાભાઈ અવકાશ કેન્દ્રનું નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ કેન્દ્રમાં રોકેટમાંના ભૌતિક અને પ્રવાહી ગતિવાહકો પર સંશોધન થાય છે. અમદાવાદના બીજા ઉદ્યોગપતિઓ સાથે તેમણે પ્રસિદ્ધ આઇ.આઇ.એમ. અને એન.આઇ.ડી ની સ્થાપના કરવામાં અગત્યનો ભાગ ભજવ્યો હતો.

(સંકલિત)
- નયના જે. સોલંકી
- આંખો


29 ડિસેમ્બર 2023

મોટીવેશન વાર્તા - 12 (મમતા ઋણની ઘડી)


 *મમતા ઋણની ઘડી*

 બા નો પલંગ ઝાટક્યો તો આંખમાં આંસુ આવી ગયા.

'આજે સવારે.....વહેલા ઓફિસ જઈ પહેલું... કામ રાજીનામું લખી...ને મારા સાહેબ ના ટેબલ ઉપર મૂકી દીધું...'

 અને હોસ્પિટલે મમ્મી પાસે જતો રહયો. હોસ્પિટલ પહોંચી.સાહેબ.ને ફોન કરી ફક્ત એટલું કીધું. 'આજે હું ઓફિસે નહીં આવી શકું...' 

 સાહેબ તેની આદત મુજબ.બોલ્યા 'ભાવેશ, હમણાં..હમણાં...તારી ..રજાઓ બહુ પડે છે.કામમાં ધ્યાન નથી...આવું લાંબુ કેમ ચાલશે ?

 મે ફક્ત એટલું જ કીધું.. 'સાહેબ..તમારા ઉપર છોડી દઉં છું. તમે તમારી રીતે સાચા છો. તમારો આખરી નિર્ણય મને માન્ય છે.' કહી મોબાઈલ મે કટ કર્યો.

 મારી પત્ની કહે...'કોણ હતું? ''...મેં કીધું.

'આ તું જોવે છે..રોજ..રોજ મમ્મીની તબિયત બગડતી જાય છે. ડૉક્ટરએ હાથ અધ્ધર કરી દીધા છે.મારાથી તો હાથ અધ્ધર ના થાય.'

 પથારી ઉપર સુતેલ લાચાર અસહાય 'મા' મારી સામે જોઈ... ધીરે.. ધીરે બોલે છે. 'ઓફિસે જા.. બેટા..અહીં કહી કામ નથી.' 'પણ તેની લાચાર આંખ કહી રહી હતી..બેટા અહીં બેસ. સારૂ લાગે છે.'

 મેં કીધું...'મા'..હું...અહીં છું...તું ઓફિસની ચિન્તા ના કર... માથે હાથ ફેરવી હું બોલ્યો..... બચપન માં તે બહુ માથે હાથ ફેરવ્યો છે...હવે મારો વારો આવ્યો છે. 'મા'તો હું કઈ રીતે તને છોડી ને જઈ શકું ?

 મારા મોબાઇલમાં રિંગ વાગી...સાહેબનો ફરીથી ફોન આવ્યો. હું સમજી ગયો. સાહેબે રાજીનામું.વાંચી લીધું લાગે છે...... યસ સર...મેં કીધું... સાહેબ

 બોલ્યા...ભાવેશ..તારું રાજીનામુ..મૅનેજીગ ડિરેક્ટરના ટેબલ ઉપર મૂક્યું...છે..તેઓ તને રૂબરૂ મળવા માંગે છે...તો થોડો સમય કાઢી આવી શકીશ ? મેં કીધું ...યસ સર...પ્રયત્ન કરું છું.

મારી પત્ની એ કીધું. 'તમે જઈ આવો.. હું અહીં બેઠી છું.'

હું...ઓફિસે પોહચ્યો... MD એ અંદર બોલાવ્યો....
આવ ભાવેશ.... તને શું તકલીફ પડી કે અચાનક રાજીનામું ?
કોઈ સ્ટાફ, મેનજમેન્ટ. તરફથી તકલીફ.... ?
તને ખબર છે..હું જનરલી રાજીનામુ સ્વીકારી લઉ છું.

પણ તું અહીં વીસ વર્ષથી એક નિષ્ઠા.. વફાદારીથી કામ કરે છે. તો મારી પણ ફરજ બને છે. કે, હું. રાજીનામુ પાસ કરતા પહેલા તારી લાગણી, અને તારી તકલીફ સમજી લઉ....._

સર.પહેલા તો દિલથી તમને વંદન..એક ઉચ્ચ જગ્યાએ બેસી ને પણ આપ આવી નમ્રતાથી વાત કરી શકો છો.

હું સમજુ છું જે કંપની એ મને માન, સ્વમાન આપેલ છે..તેની પ્રત્યે પણ મારી ફરજ છે.

પણ સર...આજે.. મારી માઁ હોસ્પિટલ મા છેલ્લા દીવસો ગણી રહી છે...ડોક્ટરો એ આશા છોડી દીધી છે....કેટલા દિવસ કાઢશે એ ખબર નથી સાહેબ..એટલી ખબર છે થોડા દિવસ ની મહેમાન છે.

આવા સંજોગો મા..એક..એક દિવસ ની રજા માંગી...માંગી ને હું માનસિક અને નૈતિક રીત થાકી ગયો હતો.
'નતો હું ઘરની ફરજ બજાવી શકતો હતો.નતો ઓફિસની.
'પિતાજી છે નહીં. નાના પરિવાર ના ફાયદા સામે આ પણ એક વીક પોઇન્ટ છે.
અત્યારે હોસ્પિટલની જવાબદારી એકલા મારા માથે છે.

આપ જ બતાવો. હું.મારી 'મા' ની છેલ્લી અપેક્ષાઓ થી ભરેલી આંખો સામે. બહાનાં બતાવી ઓફિસની ફરજ કહી રીતે બજાવી શકું.


'સાહેબ... મને માફ કરો...હું એટલો લાગણીહીન નથી થઈ શકતો...નોકરી તો હું બીજી ગોતી લઈશ....પણ...આ મારી 'મા' ના પ્રેમનો બદલો આપવા તો હું સક્ષમ નથી ..
પણ તેની છેલ્લી ક્ષણમાં..થોડો તેને સમય જો હું આપી શકીશ. તો હું મારી જાત ને ધન્ય ગણીશ.

 નહીંતર આખી જીંદગી હું મારી જાત ને કદી માફ નહીં કરી શકું..

MD મારી લાગણી ભરેલા શબ્દો શાંતિ સાંભળતા હતા...ત્યાંજ હોસ્પિટલે થી પત્ની નો મોબાઈલ આવ્યો...મમ્મી ની તબિયત વધારે બગડી છે..તમને બહુ યાદ કરે છે..જલ્દી આવો.

MD સમજી ગયા...'ચિંતા ના કર હું તારી સાથે આવું છું.'
અમે હોસ્પિટલ પહોંચ્યા... ડોક્ટરો ની દોડા દોડી... વચ્ચે અમે ICU માં પહોંચ્યા...મમ્મી મારી જ રાહ જોતી હોય તેમ લાગ્યું. બોલવા ની તાકાત ન હતી.
હું ..બાજુ મા ગયો.. તે અંતિમ ક્ષણ મા પણ પોતાની છેલ્લી તાક્ત વાપરી બેઠી થઇ..અને મને ભેટી અને મારા ખભા ઉપર તેને છેલ્લા શ્વાસ છોડી દીધા... આ દ્રશ્ય જોઈ હોસ્પિટલ ના ICU નો સ્ટાફ ની પણ આંખો ભીની થઇ ગઇ....*
*મારા થી બોલાઈ ગયુ...માઁ નો પ્રેમ સમજવા માટે કેટલીયે..જીંદગી ઓછી પડે....
મારા MD ની આંખ પણ ભીની થઇ ગઇ....એ બોલ્યા..ભાવેશ..તું ...મહાન નહીં પણ નસીબદાર પણ છે....મને પણ ખબર હતી...મારી માઁ છેલ્લા દીવસો ની મહેમાન છે...હું કંપની નો માલિક હોવા છતાં પણ હું તારા જેવી હિંમત ના કરી શક્યો....કદાચ મેં હિંમત કરી હોત.. તો મારી માઁ પણ તેનો ભાર મારા ખભા ઉપર હળવો કરી શકી હોત....._ *ખેર...નસીબ..નસીબ ની વાત છે..રજાઓ ની ચિંતા કરતો નહીં..બધી ક્રિયા કાંડ કરી શાંતિ થી ઓફિસ જોઈન્ટ કરી દેજે...કહી કામ કાજ હોય તો કહે જે..

 સાહેબ... મારી 'મા' એ મારા ખભે જીવ છોડ્યો છે...તે તૃપ્ત થઈ ગઈ છે.. કોઈ ક્રિયા કાંડ કે બેસણા ની જરૂર નથી...જે લોકો ની લાગણી હતી ..તે હોસ્પિટલે મળી ગયા..હવે ફોટા પાસે રડી કે હાથ જોડી કોઈ ફાયદો નથી..
 સાહેબ..હોસ્પિટલ ની ડ્યૂટી આજે મારી અહીં પુરી થઈ છે...._ 
 'રજા ની જરૂર સ્વજનનો ને જીવતા હોય ત્યારે જ હોય છે... હવે રજા ઓ પાડવાનો કોઈ મતલબ નથી...હું કાલ થી ડ્યૂટી જોઈન્ટ કરું છું.'

સારાંશ :- માની મમતાનું ઋણ ક્યારે પણ આપને ચૂકવી શકતા નથી પરંતુ તેમના અંતિમ દિવસોમાં તેમની સાથે જીવી શકો એટલા દિવસો જીવજો .

- અજ્ઞાત
- નયના જે. સોલંકી
- સુરત

24 ડિસેમ્બર 2023

મોટીવેશન વાર્તા - 11 (મનની શાંતિ)



 મનની શાંતિ


      નાના ગામમાં રહેતા એક સામાન્ય સ્થિતિના ખેડુતની હાથમાં પહેરવાની ઘડિયાળ ખોવાઇ ગઇ. ઘડિયાળ જુના જમાનાની હતી પરંતું ખેડુત માટે તો એ અમૂલ્ય હતી, કારણ કે આ ઘડિયાળ કોઇ ખાસ વ્યક્તિએ ભેટમાં આપી હતી. 

    ઘડિયાળ શોધવા માટે ખેડુતે આકાશ પાતાળ એક કર્યા. ગુસ્સામાં બરાડા પાડતા પાડતા ઘરનો એક એક ખુણો જોયો પણ ક્યાંય ઘડિયાળ ના મળી.

    એટલે એને વિચાર આવ્યો કે હું નાના બાળકોની મદદ લઉં કારણ કે હું જ્યાં નથી જોઇ શકતો કે નથી જઇ શકતો ત્યાં આ બાળકો જોઇ શકશે અને જઇ શકશે. 


      તેને બાળકોને લાલચ આપી કે જે મારી કાંડા ઘડિયાળ શોધી આપશે એને હું ૧૦૦ રૂપિયાનું ઇનામ આપીશ. ઘડિયાળ ઘરમાં જ ક્યાંક ખોવાઇ છે પણ મને મળતી નથી. ઇનામની વાત સાંભળીને બધા જ બાળકો આનંદમાં આવી ગયા. 

     બધા બાળકો ઘડિયાળ શોધવામાં લાગી ગયા. બધા જ રૂમમાં બાળકો ગયા અને જ્યાં જ્યાં ઘડિયાળ મુકી શકાય એવા બધા જ સ્થાન પર જોયુ. ૨-૩ કલાકની મહેનત પછી પણ પરિણામ શૂન્ય આવ્યુ એટલે બધા બાળકોએ નિરાશ થઇને ઘડિયાળની શોધના અભિયાનને ત્યાં જ પૂર્ણ કર્યુ.

    થોડીવાર પછી એક બાળક આવ્યો અને પેલા ખેડુતને કહ્યુ , "હું આપની ઘડિયાળ શોધી આપુ પણ શરત માત્ર એટલી જ કે મારી સાથે રૂમમાં બીજુ કોઇ ના આવવું જોઇએ" ખેડુતને તો પોતાની ઘડિયાળ જોઇતી હતી એટલે એણે તો બાળકની વાત સ્વિકારી અને પેલા બાળકે ઘડિયાળની શોધ આદરી.


  થોડીવારમાં એ હાથમાં ઘડિયાળ લઇને બહાર આવ્યો. ખેડુતને થયુ કે ક્યાંક આ બાળકે ઘડિયાળ ચોરીને સંતાડી તો નહી દીધી હોયને..? અમે બધાએ કલાકોની મહેનત કરી તો પણ ઘડિયાળ ન મળી અને આ માત્ર થોડી મિનિટોમાં શોધી લાવ્યો...!!! એણે બાળકને પુછ્યુ કે તે આ ઘડિયાળ કેવી રીતે શોધી...?

   બાળકે કહ્યુ કે બીજો વિશેષ પ્રયત્ન કરવાની કોઇ જરૂર જ ન હતી. હું રૂમમાં ગયો અને બહારના બારી બારણા બંધ કર્યા અને પછી કાન સરવા કરીને અવાજ સાંભળવા પ્રયાસ કર્યો તો મને ઘડિયાળનો ટીક ટીક અવાજ સંભળાયો અને અવાજની દિશામાં જઇને જોયુ તો ઘડીયાળ મળી ગઇ. 


  સારાંશ :-   ઓરડાની શાંતિ ઘડિયાળ શોધવામાં મદદરૂપ થઇ તેમ મનની શાંતિ જીવનમાં ઉભી થતી સમસ્યાઓનો ઉકેલ શોધવામાં મદદરૂપ થશે. 

    આપણે પણ બહારના નોકરી-ધંધો-વ્યવસાયરૂપી બારી બારણા બંધ કરીને થોડીવાર અંતરાત્માનો અવાજ સાંભળવાની જરુર છે.


(સંકલિત)

- નયના જે સોલંકી

- આંખો

23 ડિસેમ્બર 2023

રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસ (National Farmers Day)

     શ્રી ચૌધરી ચરણસિંહ

      દર વર્ષે ૨૩ ડિસેમ્બરના રોજ ભારતના પાંચમાં પ્રધાનમંત્રી ચૌધરી ચરણસિંહની જન્મજયંતીની યાદમાં સમગ્ર દેશમાં રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસ (National Farmers Day) ઉજવવામાં આવે છે.

નામ :- શ્રી ચૌધરી ચરણસિંહ

જન્મ :- ૨૩/૧૨/૧૯૦૨

જન્મ સ્થળ રાજ્ય :- ઉત્તરપ્રદેશ

જન્મ સ્થળનો જિલ્લો :- મેરઠ 

જન્મ સ્થળનું ગામ :-  નુરપુર 

રાજકીય  સેવા :- ૨૮ જુલાઈ, ૧૯૭૯ થી ૧૪ જાન્યુઆરી, ૧૯૮૦ સુધી દેશના પાંચમા પ્રધાનમંત્રી (વડાપ્રધાન) તરીકે દેશની સેવા કરી હતી.

અવસાન :- ૨૯/૦૫/૧૯૮૭



જાણી અજાણી વાતો :-

* ચૌધરી ચરણસિંહ ખેડૂત-મૈત્રીપૂર્ણ નીતિઓ લાવ્યા અને ખેડૂતોના કલ્યાણ માટે કામ કર્યું હતું. 

* ચૌધરી ચરણસિંહની યાદમાં સમર્પિત એક સ્મારક રાજઘાટ પર બનાવવામાં આવ્યું છે, તેને 'કિસાન ઘાટ' કહેવામાં આવે છે. 

* ભારત સરકારે વર્ષ ૨૦૦૧માં ચૌધરી ચરણસિંહના સન્માનમાં દર વર્ષે ૨૩ ડિસેમ્બરના રોજ રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસની ઉજવણી કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો.

* ઉદ્દેશ્ય એ છે કે, તે નવીનતમ શિક્ષણ સાથે સમાજના ખેડૂતોને સશક્ત બનવાનો વિચાર આપે છે. આ દિવસે દેશભરમાં ખેડૂતોના યોગદાનને લઈને વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે.

* રાષ્ટ્રીયખેડૂત દિવસ ખૂબ જ મહત્ત્વનો દિવસ છે કારણ કે, આ દિવસ કૃષિ ક્ષેત્રની નવીન શીખની સાથે સમાજના ખેડૂતોને સશક્ત બનાવવાનો વિચાર આપે છે. 

* રાષ્ટ્રીય કિસાન દિવસની ઉજવણી લોકોને ખેડૂતોની સામે આવનારા વિભિન્ન મુદ્દાને વિશે શિક્ષિત કરવાનુ કામ કરે છે.

* દેશના પ્રધાનમંત્રી લાલ બહાદુર શાસ્ત્રીએ ખેડૂતોને "જય જવાન જય કિસાન"નો નારો આપ્યો હતો. ખેડૂતોનું દેશના વિકાસમાં મોટું યોગદાન હોય છે તેથી આપણે ખેડૂતોનું સન્માન કરવું જોઈએ.

.   દેશની પ્રગતિમાં ખેડૂતોની મુખ્ય ભૂમિકા છે, તેથી ખેડૂતોને સન્માન મળવું જોઈએ. આ ખાસ દિવસનો હેતુ ખેડૂતોના યોગદાનની પ્રશંસા કરવાનો છે. 


(સંકલિત)
-  નયના જે સોલંકી
- આંખો
- સુરત.

22 ડિસેમ્બર 2023

શ્રીમદ્દ ભગવદ ગીતાની જાણી અજાણી વાતો

ગીતાજયંતી

       જેનામાં વ્યક્તિને જડમૂળથી પરિવર્તિત કરવાની છે ક્ષમતા, જાણો ગીતા જયંતિ પર શ્રીમદ્દ ભગવદ ગીતાના દિવ્ય માહાત્મ્ય.

* દ્વાપર યુગમાં ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ અર્જુનને શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતા ઉપદેશ આપ્યો હતો. તેથી આ દિવસને ગીતા જયંતી તરીકે મનાવામાં આવે છે.

* માન્યતા એવી છે કે ભગવદ ગીતાનો જન્મ શ્રી કૃષ્ણના મુખેથી કુરુક્ષેત્રનાં મેદાનમાં થયો હતો.

* કળિયુગની શરૂઆતના 30 વર્ષ પહેલાં, શ્રી કૃષ્ણએ કુરુક્ષેત્રના મેદાનમાં અર્જુનને જે ઉપદેશ આપ્યો હતો તે શ્રીમદ્ ભગવદ ગીતા તરીકે પ્રખ્યાત થઈ.

* શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતાના 18 અધ્યાયમાંથી પ્રથમ 6 અધ્યાયોમાં કર્મયોગ, પછીના 6 અધ્યાયોમાં જ્ઞનયોગ અને છેલ્લા 6 અધ્યાયોમાં ભક્તિ યોગના ઉપદેશ છે.

* હિન્દુ પંચાગના અનુસાર માર્ગશીર્ષ શુક્લ એકાદશી પર ગીતા જયંતિની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

* ગ્રેગોરિયન કેલેન્ડર મુજબ આ દર વર્ષે નવેમ્બર અથવા ડિસેમ્બરના મહીનામાં આવે છે.
* ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ અને અર્જુન વચ્ચે થયેલો સંવાદ શ્રીમદ્ ભગવદ ગીતા છે. આ ઉપદેશ દરમિયાન ભગવાન શ્રી કૃષ્ણે અર્જુનને પોતાનું વિરાટ સ્વરૂપ દેખળી જીવનની વાસ્તવિકતાથી તેમને સાક્ષાત્કાર કરાવ્યો હતો.

* ગીતાનો પ્રખ્યાત શ્લોક :-

*યદા યદા હિ ધર્મસ્ય, ગ્લાનિર્ભવતિ ભારત, અભ્યુત્થાનં ધર્મસ્ય… ધર્મસંસ્થાપનાય, સંભવામી યુગે યુગે*

- (સંકલિત)
- નયના જે. સોલંકી
- આંખો

19 ડિસેમ્બર 2023

ધોરણ 10 નું ફાઈનલ ટાઇમટેબલ અને અગત્યના નિયમો

s.s.c બોર્ડ ની પરીક્ષા વિષયક....

અગત્યની સૂચના :-

(1) પરીક્ષાર્થીઓએ પોતે જે માધ્યમમાં ઉત્તરો લખવાનાં છે તે ભાષાના કોડ નંબર તેમજ લીધેલા વિષયોના કોડ નંબર તથા તે વિષયોની પરીક્ષાની તારીખ, વાર, સમય બાબતે પોતાની શાળામાંથી સંપૂર્ણ માર્ગદર્શન મેળવી
લેવું.
(2) પરીક્ષાર્થીએ પોતાની મુખ્ય ઉત્તરવહી ઉપર વિષયના નામની આગળ પ્રશ્નપત્રમાં દર્શાવેલ વિષય કોડ નંબર અવશ્ય લખવો, પરંતુ ઉત્તરવહીના મુખ્ય પાના ઉપર કોઈ પણ પ્રકારની ઓળખ નિશાની
કરવી નહીં.
(3) પરીક્ષાના પ્રથમ દિવસે પરીક્ષાર્થીઓએ પરીક્ષા શરૂ થવાના 30 મિનિટ અગાઉ પરીક્ષા સ્થળે અચૂક પહોંચી જવું. બાકીના દિવસોએ પરીક્ષા શરૂ થવાના 20 મિનિટ અગાઉ હાજર રહેવું.
(4)
પ્રશ્નપત્રને લગતું કોઈ પણ સાહિત્ય, પુસ્તક, ગાઈડ, ચાર્ટ તેમજ મોબાઇલ ફોન, ડિજિટલ પડિયાળ જેવા ઇલેક્ટ્રોનિક સાધનો વગેરે પરીક્ષા સ્થળ અને પરીક્ષાખંડમાં લઈ જવાની મનાઈ છે. પરંતુ સાદુ કેલ્ક્યુલેટર સાથે
લઈ જવાની છૂટ રહેશે. તેમ છતાં પરીક્ષાર્થી પાસે પરીક્ષા શરૂ થયા બાદ નિરીક્ષણ દરમિયાન કોઈ પણ સાહિત્ય મળશે, તો તેમની સામે ગેરરીતિનો કેસ નોંધવામાં આવશે અને શિક્ષાને પાત્ર જરૂરી કાર્યવાહી કરવામાં
આવશે. પરીક્ષાખંડમાં પ્રવેશિકા સિવાય કોઈ પણ પ્રકારનું હાથે લખેલું કે છાપેલું સાહિત્ય પરીક્ષાર્થી પાસેથી મળશે તો ગેરરીતિનો કિસ્સો નોંધવા માટે તેને પૂરતા પુરાવા માનવામાં આવશે તેની ખાસ નોંધ લેવી.
(5) પરીક્ષાના આ કાર્યક્રમમાં જે વિષય વિષયોનો સમાવેશ કરેલ છે તે પૈકી શાળાના કોઈ વિદ્યાર્થીને 3 કલાકના નક્કી કરેલ એક જ સમયે (એક જ સેશનમાં) એક કરતાં વધુ વિષયોની પરીક્ષા આપવાની થતી હોય અથવા
કોઈ વિષય વિષયોનો આ કાર્યક્રમમાં સમાવેશ થયેલ ન હોય તો આ બાબતની શાળાના રેકર્ડ સાથે ચકાસણી કરી શાળાએ જૂથ યોજના મુજબના જ વિષયો આવેદનપત્રોમાં દર્શાવલ હોય તો બોર્ડની કચેરીને તાત્કાલિક
લેખિત જાણ કરવી. પરીક્ષા બાદ કોઈ રજૂઆત ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે નહીં.

15 ડિસેમ્બર 2023

15/12 - સરદાર વલ્લભભાઈ નિર્વાણ દિન.

*સરદાર વલ્લભભાઈ પુણ્યતિથિ*


*જીવન પરિચય*

*નામ :- વલ્લભભાઈ પટેલ

*જન્મ તારીખ :- 31/10/1875

*જન્મ સ્થળ :- નડિયાદ

*પિતાનું નામ :- ઝવેરભાઈ

*માતાનું નામ :- લાડબાઈ

*જીવનસાથી  :- ઝવેરબા 

*સંતાનોના નામ :- 1. પુત્રી - મણિબહેન (1904)

                        2. પુત્ર - ડાહ્યાભાઈ (1906)

*અભ્યાસ :- 1. શાળાકીય - પેટલાદ, નડિયાદ, પેટલાદ

                 2. બૅરિસ્ટર - ઇંગ્લેંડ

*રાજકીય પક્ષ :- ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ

*વિશિષ્ટ નામ :- સરદાર, લોખંડી પુરુષ, 

*અવસાન :- 15/12/1950


*જાણી અજાણી વાતો*

1. ગુજરાતમાં જ્યારે બ્યુબોનિક પ્લેગનો આતંક છવાયો હતો ત્યારે વલ્લભભાઈએ તેમના એક મિત્રની સુશ્રુષા પણ કરી હતી, પણ જ્યારે તેમને પોતાને તે રોગ થયો ત્યારે તેમણે તરતજ પોતાના કુટુંબને સુરક્ષિત સ્થાને મોકલી દઈ પોતે ઘર છોડીને નળિયાદ સ્થિત ખાલી ઘરમાં જઈને રહ્યા.કે જ્યાં તેઓ ધીરે ધીરે સાજા થયા.

2. જ્યારે તેમણે ઈંગ્લેન્ડ જઈને ભણવા જેટલા પૈસા ભેગા કરી લીધા ત્યારે તેમણે ત્યાં જવા માટે પરવાનો તેમજ ટીકીટ બુક કરાવી કે જે તેમના વી. જે. પટેલ ના સંક્ષીપ્ત નામે તેમના મોટાભાઈ વિઠ્ઠલભાઈ પટેલને ત્યાં આવી. વિઠ્ઠલભાઈની પણ ઈંગ્લેન્ડ જઈ ભણવાની યોજના હતી અને તેથી તેમણે તેમના નાના ભાઈ વલ્લભભાઈ ને ઠપકો આપતા કહ્યું કે મોટો ભાઈ નાના ભાઈની પાછળ જાય તે સારું ના લાગે અને ત્યારે સમાજમાં કુટુંબની આબરુને ધ્યાનમાં રાખી વલ્લભભાઈએ તેમના મોટા ભાઈને તેમની જગ્યાએ જવા દીધા. તેમણે તેમના મોટા ભાઈનો ઈંગ્લેન્ડ ખાતેનો ખર્ચ ઉપાડ્યો અને તે ઉપરાંત પોતાના ધ્યેય માટે પણ બચત કરવા માંડી.

3.  પત્નીના અવસાન પછી વલ્લભભાઈએ પુનઃલગ્ન નહીં કરવાનું નક્કી કર્યું હતું. તેમણે તેમના બાળકોનો ઉછેર કુટુંબની મદદથી કર્યો તથા મુંબઈ સ્થિત અંગ્રેજી માધ્યમની શાળામાં ભણવા મુક્યા હતા. ૩૬ વર્ષની ઉંમરે તેઓ ઈંગ્લેન્ડ ગયા તેમજ લંડનની મિડલ ટેમ્પલ ઈન્ન ખાતે ભરતી થયા. મહાવિદ્યાલયમાં ભણવાનો જરાય અનુભવ ન હોવા છતાં તેમણે ૩૬ મહીનાનો અભ્યાસક્રમ ૩૦ મહીનામાં પતાવી વર્ગમાં પહેલા સ્થાને આવ્યા.

4. 1917માં તેઓ પ્રથમ વખત અમદાવાદના સેનિટેશન કમિશનર તરીકે ચૂંટાયા હતા.

5. 1924 થી 1928 સુધી તેઓ મ્યુનિસિપલ કમિટીના ચેરમેન હતા.

6. 1917માં તેઓ ગુજરાત સભાના સચિવ તરીકે ચૂંટાયા હતા, આ એક એવી રાજકીય સંસ્થા જેને ગાંધીજીને તેમના અભિયાનોમાં ખૂબ મદદ કરી હતી.

7. એકવાર લડત દરમિયાન ગાંધીજી અને અન્ય ટોચના નેતાઓની ધરપકડ કરવામાં આવી અને દમનની નીતિ અપનાવવામાં આવી હતી. વલ્લભભાઈ પટેલ ગાંધીજી સાથે યરવડા જેલમાં બંધ હતા અને તેઓ ત્યાં જાન્યુઆરી 1932 થી મે 1933 સુધી સોળ મહિના સુધી સાથે રહ્યા હતા.

8. એક વર્ષથી ઓછા સમયમાં રજવાડાઓને 562 થી ઘટાડીને 26 વહીવટી એકમો અને ભારતના લગભગ 80 મિલિયન લોકો સુધી લોકશાહી લાવી શક્યા હતા. જેમાં લગભગ 27 ટકાનો લઘુમતિઓનો સમાવેશ થાય છે. રાજ્યોના એકીકરણને ચોક્કસપણે વલ્લભભાઈ પટેલના જીવનની સૌથી મોટી સિદ્ધિ ગણાવી શકાય છે.

9. વલ્લભભાઈ પટેલ આમ તો ભારતની સ્વતંત્રતાના મુખ્ય શિલ્પી અને રક્ષક હતા અને દેશની આઝાદીને મજબૂત કરવામાં તેમનું યોગદાન અજોડ છે.

*🙏અખંડ ભારતના શિલ્પી એવા સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ ને તેમની પુણ્યતિથિ નિમિત્તે કોટી કોટી વંદન🙏*


(સંકલિત)

- નયના જે. સોલંકી

- આંખો

- સુરત.

14 ડિસેમ્બર 2023

સુમન મારી શાળા - લઘુચિંતન નિબંધ

🙏સત્ય વિચાર દૈનિક સમાચાર પત્રકમાં મારી આજની કૃતિ :  'હું અને મારી શાળા'. જયદિપ ભાઈ નો હદયથી આભાર જેમને મારી શાળાના સંસ્મરણોને લોકો સમક્ષ રજૂ કરવાની તક આપી.🙏

- નયના જે. સોલંકી
- આંખો

09 ડિસેમ્બર 2023

મોટીવેશન વાર્તા - 10 (ખીલો અને સંબંધ)

ખીલો અને સંબંધ
         પતિના વારંવાર નાં ગુસ્સાથી કંટાળી ગયેલલી પત્નીએ તેની પતિંને ખીલાથી ભરેલી બેગ આપી અને કહ્યું, "જેટલી વાર ગુસ્સો આવે તેટલી વખત થેલીમાંથી ખીલો કાઢીને વાડાની દિવાલ પર ઠોકી દેવાનો !"

       બીજા દિવસે પતિને ગુસ્સો આવતાં જ તેણે વાડાની દીવાલ પર ખીલો માર્યો. તેણેઆ પ્રક્રિયા ઘણાં દિવસો સુધી સતત ચાલુ રાખી.



         ધીરે ધીરે, તે સમજવા લાગ્યો કે ખીલા પર હથોડી મારવાના નિરર્થક પ્રયત્નો કરવા કરતાં તેના ગુસ્સાને કાબૂમાં રાખવું વધુ સારું છે અને ધીમે ધીમે તેની વાડાની દિવાલ પર ખીલાને ઉપર હથોડા મારવાની સંખ્યા ઘટતી ગઈ.

      એક દિવસ એવો પણ આવ્યો કે પતિએ દિવસ દરમિયાન એક પણ ખીલો માર્યો ન હતો.

          તેણે ખુશીથી આ વાત તેના પત્નીને જણાવી. તે ખૂબ જ પ્રસન્ન થઇ અને બોલી, હવે એક કામ કરો "જે દિવસે તને લાગશે કે મને એક વખત પણ ગુસ્સો આવ્યો નથી, ત્યારે હથોડા મારેલા ખીલામાંથી એક દિવાલ માંથી ખીલો કાઢી 
નાંખવો."
        પતિ પણ તેમ કરવા લાગી. એક દિવસ એવો પણ આવ્યો કે દિવાલમાં એક ખીલો પણ બચ્યો ન હતો. તેણે ખુશીથી આ વાત તેના પત્નીને જણાવી.

     પત્ની એ પતિનેને દોરીને વાડાની દિવાલ પાસે લઈ ગઇ અને ખીલા કાણાં બતાવીને પૂછ્યું, "શું તું આ કાણાં ભરી શકીશ?"
  પતિએ કહ્યું, , ના એ શક્ય નથી.
        પત્નીએ તેના ખભા પર હાથ મુકીને કહ્યું, "હવે સમજો, તમે ગુસ્સામાં જે કઠોર શબ્દો બોલો છો, તેનાથી બીજાના હૃદયમાં એવું કાણું પાડી દે છે, જે ભવિષ્યમાં તમે ક્યારેય ભરી નહીં શકે!"

 
સારાંશ:-
 જ્યારે પણ તમને ગુસ્સો આવે ત્યારે વિચારો કે તમે પણ કોઈના દિલ પર હથોડા થી ખીલો મારશો કે શું..?

 - અજ્ઞાત
- નયના જે. સોલંકી
- આંખો

07 ડિસેમ્બર 2023

મોટીવેશન વાર્તા - 9 (3S) સત્ય ઘટના

સાદગી, સંતોષ અને સેવા
       સાયકલ લઈને નોકરીએ જવા માટે નીકળેલા આ ભાઈ કારખાનામાં નોકરી કરતા કોઈ સામાન્ય કર્મચારી નથી પરંતુ મહિનાના 1,75,000(પોણા બે લાખ) જેટલો પગાર મેળવતા ભારત સરકારના કર્મચારી છે. આટલો ઊંચો પગાર છતાં આટલી સાદગી કેમ ?

      અમૃતભાઈ પટેલ માંડલ તાલુકાના નાના ઉભરા ગામના વતની છે. એમના પિતા મજૂરી કામ કરીને પરિવારનું ગુજરાન ચલાવતા હતા. અમૃતભાઈ ભણવામાં હોશિયાર હતા. આગળના અભ્યાસ માટે વલ્લભ વિદ્યાનગર જવું હતું પણ મોટી મૂંઝવણ એ હતી કે રહેવા-જમવા અને ભણવાના ખર્ચની વ્યવસ્થા કેમ કરવી ? પિતાની મજૂરીની આવકમાંથી ખર્ચો નીકળી શકે તેમ ન હતો. આવા સમયે ગામના લોકો અમૃતભાઈની મદદે આવ્યા. ગામના અમુક લોકોએ સાથે મળીને એના અભ્યાસનો ખર્ચ ઉપાડી લીધો.

     બસ તે જ દિવસથી અમૃતભાઈએ સંકલ્પ કર્યો કે હું લોકોની મદદથી આગળ અભ્યાસ કરવાનું મારું સપનું પૂરું કરી શક્યો તો હવે જ્યારે હું કમાતો થાવ ત્યારે મારે આગળ અભ્યાસ કરવાના અન્ય વિદ્યાર્થીઓના સપનાઓ પુરા કરવા છે. અમૃતભાઈને 1987માં પશ્ચિમ રેલવેમાં નોકરી મળી. આજે તેઓ રેલવેમાં પાઇલોટ છે. છેલ્લા 33 વર્ષથી પોતાના પગારની મોટાભાગની આવક જરૂરિયાતમંદ તેજસ્વી વિદ્યાર્થીઓના અભ્યાસ માટે આપી દે છે. વધુ વિદ્યાર્થીઓને મદદ કરી શકાય એટલે પોતાના અંગત ખર્ચાઓ પર કાપ મૂકીને તેમજ સાદગીપૂર્ણ જીવન જીવીને બીજા માટે  બચત કરે છે. પોણા બે લાખનો માસિક  પગાર હોવા છતાં ઘરથી 8 કિમી દૂર ઓફિસ જવા-આવવા માટે કાયમ સાયકલનો ઉપયોગ કરે છે. પોસાય એમ હોવા છતાં પણ ફોર વ્હીલર લીધી નથી જેથી બચેલી રકમનો ઉપયોગ વધુ વિદ્યાર્થીઓના અભ્યાસ માટે કરી શકાય.

      અમૃતભાઈ પટેલના ધર્મપત્ની તરુલતાબેન પણ પતિના આ સેવાકીય કાર્યમાં પૂરતો સહયોગ આપે છે. ઘરખર્ચ માટે પતિના પગારનો ઓછો ઉપયોગ કરવો પડે એટલે તરુલતાબેન સિલાઈકામ કરીને થોડી કમાણી કરે જેથી પગારની આવક બચાવી શકાય. પરમાત્મા પણ આવા પરમાર્થી માણસોના પડખે ઉભા રહેતા હોય છે. અમૃતભાઈ અને તરૂલતાબેનના બંને સંતાનો પણ ડાહ્યા અને હોશિયાર છે. દીકરી એમએસસી એગ્રીનો અભ્યાસ કરીને ઓસ્ટ્રેલિયા સ્થાયી થઈ છે તો દીકરો અત્યારે આયુર્વેદ ડોક્ટરનો અભ્યાસ કરી રહ્યો છે.

અમદાવાદમાં રહેતા અમૃતભાઈએ અત્યાર સુધીમાં નાત-જાત જોયા વગર અનેક જરૂરિયાતમંદ તેજસ્વી વિદ્યાર્થીઓને લાખો રૂપિયાની મદદ કરી છે એમની મદદથી કોઈ ડોક્ટર થયા છે તો કોઈ એન્જીનીયર થયા છે. કોઈને લેપટોપ લઈ આપ્યા છે તો કોઈની ભણવાની ફી ભરી આપી છે. કોઈને ભણવા માટે દેશની બહાર પણ મોકલ્યા છે તો વળી કોઈને પોતાના ઘરે રાખીને પણ ભણાવ્યા છે. 

🙏પોતાના માટે ઓછું અને બીજાના માટે વધુ જીવતા આ મુઠ્ઠી ઉંચેરા માણસને વંદન🙏.

(સંકલિત)
- નયના જે.સોલંકી
- આંખો

06 ડિસેમ્બર 2023

વિશિષ્ટ દિન - ભીમરાવ નિર્વાણ દિન - 6 ડિસેમ્બર

ભીમરાવ રામજી સકપાલ - જાણી અજાણી વાતો


* પુરુ નામ :- ભીમરાવ રામજી સકપાલ

જન્મ તારીખ :- 14 એપ્રિલ 1891

જન્મ સ્થળ :- મહુ, ઈન્દોર, મધ્યપ્રદેશ (હાલમાં આંબેડકર નગર)

માતાનું નામ :- ભીમાબાઇ

પિતાનું નામ :- રામજી માલોજી સકપાલ

પત્નીનું નામ :- રમાબાઇ (પ્રથમ પત્ની), ડૉ.સવિતા (બીજા પત્ની)

અવસાન તારીખ :- 6 ડિસેમ્બર 1956


• ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર વિદેશથી ઈકોનોમિક્સમાં ડોકટરેટ (પીએચ.ડી.) ની ડિગ્રી મેળવનારા પ્રથમ ભારતીય હતા.

• ડૉ. આંબેડકરના સ્મારક સ્થળનું નામ ચૈત્ય ભૂમિ છે, જે મહારાષ્ટ્રના મુંબઇમાં આવેલ છે.

• લંડન સ્કૂલ ઓફ ઈકોનોમિક્સમાંથી “ડોક્ટર ઓફ સાયન્સ” નામની ડિગ્રી પ્રાપ્ત કરનાર બાબાસાહેબ વિશ્વના પ્રથમ અને એકમાત્ર વ્યક્તિ છે.

• પીવાના પાણી માટે સત્યાગ્રહ કરાવનારા ડો આંબેડકર પ્રથમ અને એકમાત્ર સત્યાગ્રહી હતા.

• ડૉ આંબેડકરે પાંચ સામાયિક બહાર પાડ્યા હતા જેમા બહિષ્કૃત ભારત, મુકનાયક, સમતા, પ્રબુદ્ધ ભારત અને જનતા છે.

• તેમને મરણોપરાંત ભારતના સર્વોચ્ચ નાગરિક પુરસ્કાર ભારત રત્નથી ૧૯૯૦માં નવાજવામા આવ્યા હતા.

• ૪ નવેમ્બેર ૧૯૪૮ના રોજ ડૉ. આંબેડકરે ભારતના બંધારણને બંધારણસભાની બહાલી માટે રજુ કર્યું.

• મુખ્યત્વે બંધારણમાં ૩૧૫ કલમો અને ૮ પરિશિષ્ટ હતા.

• ૨૬ નવેમ્બર ૧૯૪૯ના રોજ ભારતની બંધારણ સભાએ દેશનું બંધારણ પસાર કર્યું.

• ૨૬ જાન્યુઆરી, ૧૯૫૦થી ભારતનું બંધારણ અમલમાં આવ્યું અને દેશ પ્રજાસતાક બન્યો.

સૂત્રો :

"કોઈ પણ સમાજ ની પ્રગતિ નું મૂલ્યાંકન કરવા માટે હું તે સમાજ ની મહિલાઓની સ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરું છુ.''


🙏આજના દિન ડૉ.ભીમરાવ રામજી સકપાલને કોટી કોટી નમન🙏

લાગણીની પરિભાષા - 12

હદયનીભાષા




સમય જ છે ને સાહેબ,

    ધીરજ રાખો બદલાઈ જશે..


લાયક થવુ હોય તો પ્રયત્નો તો કરવા જ પડે હો...સાહેબ...

બાકી ઉંમરલાયક તો બાંકડે બેઠાં બેઠાં પણ થઈ જવાય..


પીઠ હંમેશા મજબુત રાખવી સાહેબ...

કેમ કે શાબાશી અને દગો હંમેશા ત્યાં જ મળે છે...


બધા કહે એટલે સાચું જ છે એવું કહી શકાય નહીં..,

સત્ય" ને "બહુમતી" સાથે કોઈ સંબંધ હોતો નથી...!!!!*



વફાદાર બનો કે...

વિરોધી બનો...સાહેબ...

જે બનો એ જગજાહેર બનો...

બાકી આઘાપાછી કરનાર ના...

કોઇ ઇતિહાસ નથી હોતા...


સાહેબ...મજબુરી ની ચરણ સીમા જ...

   માણસને મજબુત બનાવે છે..!


- અજ્ઞાત

- (સંકલિત)

- નયના જે. સોલંક

- સુરત.



04 ડિસેમ્બર 2023

ભારતીય નૌકાદળ દિવસ - 4 ડિસેમ્બર


   દરિયાઈ સરહદને સુરક્ષિત રાખવાની સાથે, ભારતીય નૌકાદળ કુદરતી આફતોના કિસ્સામાં માનવતાવાદી સહાય કામગીરીમાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. ભારતીય નૌકાદળની તાકાત સમગ્ર વિશ્વમાં વિખ્યાત છે. ભારત ત્રણ બાજુથી સમુદ્રથી ઘેરાયેલો દેશ છે. આંતરિક સુરક્ષા હોય કે દરિયાઈ વેપાર, ભારતીય નૌકાદળ દરેક પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે હંમેશા તૈયાર રહે છે. 
     "દેશની સેનાએ ભારતનું ગૌરવ છે. ભારતમાં અત્યાર સુધી થયેલા બહારી હુમલાઓ જમીની માર્ગે કરવામાં આવ્યા છે તેનું કારણ ભારતીય નૌકાદળ દળ છે, જેની સામે દુશ્મનો જળમાર્ગમાં ટકી શકતા નથી. ભારતની દરિયાઈ સીમા ઘણી વિશાળ છે. આ વિશાળ જળ વિસ્તારની સુરક્ષા માટે ભારતીય નૌકાદળ પોતાનું કામ કરે છે. નૌકાદળના આ મહત્વ અને સિદ્ધિઓને સલામ કરવા માટે, ભારતીય નૌકાદળ દિવસ દર વર્ષે 4 ડિસેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસનું ઐતિહાસિક મહત્વ પણ છે."

નૌકાદળનો ઇતિહાસ :-

* યુદ્ધ જહાજોની પ્રથમ ટુકડી 5 સપ્ટેમ્બર 1612ના રોજ ભારતમાં આવી હતી.
 * તેને ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીના દરિયાઈ દળ દ્વારા બોલાવવામાં આવ્યું હતું.
* 1668માં ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીના દરિયાઈ દળનું નામ બદલીને 'બોમ્બે મરીન' રાખવામાં આવ્યું હતું.
* 1830 માં, બોમ્બે મરીનનું નામ બદલીને 'હર મેજેસ્ટીઝ ઈન્ડિયન નેવી' રાખવામાં આવ્યું.
* 1892માં તે 'રોયલ ઈન્ડિયન મરીન' તરીકે જાણીતી બની હતી. 
*આ સમય સુધીમાં 50 થી વધુ જહાજો તેમની અંદર ઉમેરવામાં આવ્યા હતા. 
*સુબેદાર લેફ્ટનન્ટ ડીએન મુખર્જી ભારતીય તરીકે આ નૌકાદળમાં કમિશન કરાયેલા પ્રથમ વ્યક્તિ હતા. 
*તેઓ 1928માં રોયલ ઈન્ડિયન મરીનમાં એન્જિનિયર ઓફિસર તરીકે જોડાયા હતા. 
*રોયલ ઈન્ડિયન મરીનને 1934માં 'રોયલ ઈન્ડિયન નેવી' બનાવવામાં આવી હતી. 
*બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન રોયલ ઈન્ડિયન નેવીમાં આઠ યુદ્ધ જહાજોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. 
*આ યુદ્ધના અંત સુધીમાં, 117 યુદ્ધ જહાજો સુધીનો ઉમેરો થયો હતા.
* વાઈસ એડમિરલ આર.ડી. કટારીએ 22 એપ્રિલ 1958ના રોજ પ્રથમ ભારતીય નૌકાદળના વડા તરીકે કાર્યભાર સંભાળ્યો હતો.
ઘટના:-

*1971માં ભારત-પાકિસ્તાન થયું હતું. 
*યુદ્ધ દરમિયાન, પાકિસ્તાને 3 ડિસેમ્બરે ભારતીય એરપોર્ટ પર હુમલો કર્યો હતો. 
*તેમના આક્રમક હુમલાઓના જવાબમાં, ભારતીય નૌકાદળે 4 અને 5 ડિસેમ્બરની રાત્રે હુમલાનું આયોજન કર્યું, કારણ કે પાકિસ્તાન પાસે બોમ્બમારો કરવા માટે વિમાન નહોતું. 
*આ હુમલા દરમિયાન પાકિસ્તાની નેવીના સેંકડો જવાનો માર્યા હતા. કોમોડોર કાસરગોડ પટ્ટનશેટ્ટી ગોપાલ રાવે ભારતીય નૌકાદળના સમગ્ર ઓપરેશનનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. *ભારતીય નૌકાદળની સફળતાની ઉજવણી કરવા દર વર્ષે 4 ડિસેમ્બરે નૌસેના દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.

જાણી અજાણી વાતો:-

*જામનગરમાં વાલસુરા ખાતે ઇન્ડિયન નેવી આવેલી છે. જામ સાહેબે 600 એકર જમીન દાનમાં આપી હતી. 
*અહીં 1948માં નૌસેના ઇલેકટ્રીકલ એન્જીનીયરિંગ સ્કૂલની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
*26 જાન્યુઆરીએ જયારે ભારત એક પ્રજાકસતાક દેશ બન્યો ત્યારે તેનું નામ બદલાવીને INS વાલસુરા કરવામાં આવ્યું હતું.
*કમાન્ડર DHR દાદાભાઈ પ્રથમ ભારતીય કામડિંગ ઓફિસર હતા.

(સંકલિત)
- નયના જે સોલંકી
- આંખો
- સુરત

 



02 ડિસેમ્બર 2023

પ્રદૂષણ નિયંત્રણ દિન - હાઈકુ

આજ રોજ પ્રદૂષણ નિયંત્રણ દિન નિમિત્તે મારા એક વડીલ સાહિત્ય મિત્રએ લેખનની કલમે હાઇકુની રચના કરી છે. જે નીચે મુજબ છે.


*હાઈકુ*

      


* આજના દિને
પ્રદુષણ ફેલાતું
અટકાવીએ...
     
* દેશને મુક્ત
કરીયે પ્રદુષણ
ફેલાવતા ને...
      
*લોક જાગૃતિ
ફેલાવો પ્રદુષણ
અટકાવવા...

- ડૉ જગદીશ કે રણોદરા (બંધવ)
- નિવૃત્ત શિક્ષક

      

2 ડિસેમ્બર : રાષ્ટ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ દિવસ:-


રાષ્ટ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ દિવસ:-

* અત્યારે પ્રદૂષણ સમગ્ર વિશ્વ માટે ખૂબ જ ચિંતાનો વિષય છે. વાયુ પ્રદૂષણ, ધ્વનિ પ્રદૂષણ, જળ પ્રદૂષણથી આપણું જીવન ખરાબ રીતે પ્રભાવિત થઈ રહ્યું છે. તેની સંપૂર્ણ અસર માણસ, પ્રકૃતિ અને સમગ્ર વિશ્વ પર અનુભવાઈ રહી છે. અને તેની અસર પણ ધીમે ધીમે સામે આવી રહી છે.

* દર વર્ષે 2 ડિસેમ્બરને રાષ્ટ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. 

*આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ પ્રદૂષણથી મુક્તિ મેળવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો છે. અને લોકોને તેના વિશે જાગૃત કરવાનો છે. જેથી આપણે આપણી મધર નેચરને તેનાથી બચાવી શકીએ.

ઘટના:-

* રાષ્ટ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ દિવસનો ઈતિહાસ 1984માં ભોપાલ ગેસ દુર્ઘટના સાથે જોડાયેલો છે.

* 1984માં, ભોપાલના એક જંતુનાશક પ્લાન્ટમાંથી લગભગ 45 ટન મિથાઈલ આઈસોસાયનેટ લીક થયું અને આસપાસ વાતાવરણમાં ફેલાઈ ગયું. 

*જેના કારણે તે સમયે હજારો લોકોના મોત થયા હતા. આના કારણે ઘણા લોકોને ઘણી શારીરિક અને માનસિક સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. 

* તે સમયે હજારો લોકોએ ભોપાલ છોડવું પડ્યું હતું. આ દિવસ તે લોકોની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે જેમણે આ દુર્ઘટનામાં પોતાનો જીવ ગુમાવ્યો હતો.

*2 અને 3 ડિસેમ્બર 1984ના રોજ, ભોપાલ ગેસ દુર્ઘટના જેમાં ઝેરી રસાયણ MIC (મિથાઈલ આઇસોસાયનેટ) અને કેટલાક અન્ય રસાયણો ભોપાલ, એમપીમાં જંતુનાશક પ્લાન્ટ UCIL (યુનિયન કાર્બાઇડ ઇન્ડિયા લિમિટેડ) માંથી છોડવામાં આવ્યા હતા. 

*500,000 થી વધુ લોકો MIC ઝેરી ગેસના સંપર્કમાં આવ્યા હતા. લગભગ 2259 તરત જ મૃત્યુ પામ્યા અને બાદમાં એમપી સરકારે જાહેરાત કરી કે લગભગ 25,000 લોકો મૃત્યુ પામ્યા. 

*તે વિશ્વના ઇતિહાસમાં સૌથી મોટી ઔદ્યોગિક દુર્ઘટના તરીકે ઓળખાય છે.

ઉદ્દેશો :-

* આ દિવસ મનાવવાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ લોકોને જાગૃત કરવાનો, ઉદ્યોગોમાં જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે.

*જે પાણી, હવા, જમીન, અવાજ જેવા વિવિધ પ્રદૂષણનું કારણ બને છે, જે પર્યાવરણ અને આરોગ્યને અસર કરે છે. 

*આપણે એ ભૂલી ન શકીએ કે ભોપાલ ગેસ દુર્ઘટના જેમાં ઝેરી ગેસ ‘મિથાઈલ આઈસોસાયનેટ (MIC)’ લીક થયો તે વિશ્વની અત્યાર સુધીની સૌથી ખરાબ દુર્ઘટના છે.

કાર્યો:-

* આપણે પ્રદૂષણને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે વિચારો અને યોજનાઓ બનાવવી જોઈએ.

* પ્રદૂષણ અંગે લોકોને જ્ઞાન આપવું પણ જરૂરી છે જેથી વધુ સારું કે સ્વચ્છ વાતાવરણનું નિર્માણ થઈ શકે. 

*ભારતમાં સરકારે પ્રદૂષણનો સામનો કરવા માટે ઘણા કાયદાઓ ઘડ્યા હતા.

* જેમ કે દિલ્હીમાં રસ્તા પર ચાલતા વાહનોની સંખ્યા ઘટાડવી, ઓડ ઇવન લાગૂ કરવું. નેશનલ પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ (NPCB) એ મુખ્ય સંચાલક મંડળ છે, જે નિયમિતપણે ઉદ્યોગોની તપાસ કરે છે કે તેઓ પર્યાવરણીય નિયમોનું પાલન કરે છે કે નહીં.

પ્રદૂષણ ઘટાડવાના વિવિધ ઉપાયો:-

*ઘન કચરાના ઉપચાર અને વ્યવસ્થાપન દ્વારા પ્રદૂષણ ઘટાડી શકાય છે.

*બાયોકેમિકલ કચરાની સુવિધાથી અપશિષ્ટ પ્રદૂષણનો પુનઃઉપયોગ ઘટાડી શકાય છે.

*ઈલેક્ટ્રોનિક વેસ્ટની ટ્રીટમેન્ટ દ્વારા પ્રદૂષણ ઘટાડી શકાય છે.

*સ્વચ્છ વિકાસ તંત્ર પરિયોજના દ્વારા શહેરી વિસ્તારોમાં પ્રદૂષણ ઘટાડી શકાય છે.

(સંકલિત)
- સોલંકી નયના જે.
- આંખો
- સુરત

મારા વિશે

મારો ફોટો
SURAT, Gujarat , India
Name :- Solanki Nayana Jagdishkumar Qualification :- (M.A,M.Ed) Designation :- Education Co-ordinator,* Motivational speaker, Blog writter, Education counseler, Gujarati literature.